Er is geen ontkennen aan: ademhalingswerk is populair op het moment. Al enige tijd is het een trending topic. En het is mooi dat mensen er steeds meer voor open komen te staan, wat iets betrekkelijk eenvoudigs kan betekenen voor hun gezondheid en performance. Maar er is ook een schaduwzijde: namelijk een wildgroei aan aanbieders….
En niet al het ademhalingswerk is hetzelfde. Wat volgt is een kleine waarschuwing. Waarmee ik niet wil zeggen dat bepaalde methodes geen waarde hebben, maar dat alles een tijd en plaats heeft. De vraag is of die tijd en plaats voor jou juist is?
Waar ik met name op doel zijn ademhalingsmethoden waarbij gebruik wordt gemaakt van hyperventilatie.
Hyperventilatie is de term die gebruikt wordt wanneer je meer ademt dan je lichaam op dat moment metabolisch gezien nodig heeft. Bij sommige ademhalingsmethoden ga je bewust hyperventileren. Dus je ademt dan veel in en uit.
Laten we wat aandachtspunten ter overweging na gaan.
Disfunctionele ademhalingspatronen
Dergelijke ademhalingsmethoden activeren het sympatisch zenuwstelsel en geeft je lichaam dus een stress respons. Een van de problemen hierin is dat we al een in maatschappij leven waarin een hoop mensen disfunctionele ademhalingspatronen hebben (en dus ook hyperventileren). Dergelijke methoden kunnen (nadruk op kunnen) disfunctionele patronen nog verder versterken.
Tevens kun je je afvragen of nog een stressor op het lichaam is wat degene nodig heeft.
De kracht van suggestie
Hyperventilatie kan je in een trance-achtige situatie brengen. Door de aanhoudende stressor van de hyperventilatie kan de neocortex van het brein minder goed functioneren. Dit is het deel van het brein waar ons denkvermogen zit. Er zijn vergelijking the trekken met hypnose. Je kan dus open staan voor allerlei suggestieve informatie. Uiteraard zijn sommige mensen hier gevoeliger voor dan anderen.
Is het slecht? Het hangt ervan af waar je naar op zoek bent. En of je begeleider of de groep waar je je bevindt betrouwbaar is.
Korte termijn oplossing
Hyperventilatie kan je inderdaad goed laten voelen in het moment. Met doordat er de nodige feel-good stoffen in het lichaam vrij kunnen komen. Daarnaast kan iemand op de korte termijn in het parasympatisch zenuwstelsel komen, voor rust.
Klinkt allemaal goed, maar de voordelen zijn vaak alleen voor de korte termijn. Op de langere termijn kan het juist de andere kant op werken.
De vraag is of dit uiteindelijk dienend is voor iemand op de langere termijn.
Vaardigheid
En dan heb ik over de vaardigheid van de instructeur of begeleider. Op het moment zijn er zoveel mensen die iets met ademhaling doen en er zijn zoveel soorten certificeringen dat het lastig is om allemaal te overzien.
Hoe weet je of iemand bekwaam is? Persoonlijk vind ik het belangrijk dat iemand in staat is om uit te leggen wat er in het lichaam gebeurd als het gaat om ademhaling. Wanneer iemand bijvoorbeeld stelt dat hyperventilatie helpt om meer zuurstof in het lichaam te krijgen, en dat het tintelende gevoel dat je krijgt de energie is door je lichaam stroomt, is het wellicht wijs om je heil ergens anders te zoeken.
Helaas lopen er genoeg “experts” rond die te weinig weten van de biomechanische, biochemische en psychosociale componenten van ademhaling. Durf zelf in ieder geval vragen te stellen hierover.
De trend
Als ik eerlijk ben snap ik de trend van hyperventilatie methoden wel. Het is makkelijk toegankelijk en het geeft een snelle quick fix. Mensen hebben echt het idee dat er wat gebeurd. En op zich als je dat weet is daar niets mis mee. Maar het kan zijn dat een werkelijke oplossing van je probleem vraagt om een andere aanpak.
Niet heel lang geleden had ik iemand in mijn praktijk die al jaren kampte met spanning en paniekaanvallen. Hij deed ook al jaren een bepaalde hyperventilatie methode om dit te managen. In het moment zelf gaf het verlichting, maar dat werd van steeds kortere duur. In zijn geval kwam er pas verbetering van zijn situatie door het tegenovergestelde te beoefenen.
Wat dan wel?
Zelf ben ik geschoold in de Buteyko methode en Oxygen Advantage. Twee uitermate effectieve methoden in het verbeteren van je gezondheid en performance. Uiteraard is dat niet zaligmakend, er zullen tevens andere methoden zijn die ook effectief zijn. Een goede instructeur zou in ieder geval instaat moeten zijn om uit te leggen wat er gebeurd in je lichaam op biochemisch, biomechanisch en psychosociaal vlak.
Wil je iets met ademhalingswerk doen? Vraag je dan af wat je exacte doelstelling is. En of de instructeur die jij op het oog hebt hierin kan voorzien. Stel diegene hier vragen over. Of bestudeer zijn werk (bijvoorbeeld op zijn website of op social media).
Alles heeft een tijd en plaats, de vraag is wat voor jou juist is.