Je hoeft niets te doen om adem te halen. Het gaat allemaal automatisch. En dat is maar goed ook. Als je er constant over zou moeten denken hoe je weinig ruimte over om over andere dingen na te denken. Dat ademhalen automatisch gaat wil niet zeggen dat ook optimaal is.
Ademhaling is een beweging. Bij iedere ademhaling is er beweging in allerlei spieren en gewrichten. Net als iedere andere beweging.
Maar net als ieder bewegingspatroon kunnen er disfunctionele compromissen ontstaan. Met name door toedoen van stress (en stress is er in vele soorten en maten. Niemand ontkomt eraan). Toch lijkt hier voor ademhaling weinig bewustwording voor te zijn en de impact die dit heeft voor het gehele zijn.
Wanneer je bijvoorbeeld kijkt naar een ander alledaags bewegingspatroon, zoals lopen, vinden we het niet gek als we er wat aan gaan doen. Iemand die heel erg scheef loopt zal bijvoorbeeld naar de fysiotherapeut gaan om dit te verhelpen.
Uiteraard is scheef lopen iets dat snel zichtbaar kan zijn. Ook voor het ongetrainde oog. Voor de ademhaling geldt dit wellicht wat minder. Hoewel het in veel gevallen echt wel te zien is.
Disfunctionele ademhalingspatronen kunnen zijn:
- Ademen door de mond
- Hoog in het lichaam ademen
- Hoorbare ademhaling in rust
- Vaak zuchten
- Vaak gapen
- Paradoxaal ademen
- Gemakkelijk merkbare ademhaling in rust
- Hoge ademhalingsfrequentie (12+ in rust)
En vaak gaat het om een combinatie van deze factoren.
Maar net als iedere andere beweging kan het ademhalingspatroon getraind en verbetert worden. Immers lopen is ook een automatische beweging.
Iemand die een tijd niet heeft kunnen lopen door bijvoorbeeld een auto-ongeluk zal er tijd bewust inspanning moeten leveren om opnieuw te leren lopen. Naar verloop van tijd zal het dan weer automatisch gaan.
Ook het hertrainen van disfunctionele ademhalingspatronen vraagt om een bewuste inspanning. Na verloop van tijd worden de functionele patronen eigen en zullen ze automatisch gaan. Per persoon zal dit verschillend zijn. Afhankelijk van hoe lang de disfunctionele patronen aanwezig zijn, maar ook leefstijlfactoren als stress, rust, slapen, eten of beweging.
Een miracle cure waarbij je er direct vanaf bent bestaat helaas niet. Als die er was zouden we hem allemaal kennen.
Maar een oplossing is er wel. Bewezen methoden als Buteyko en Oxygen Advantage pakken disfunctionele ademhalingspatronen aan vanuit 3 invalshoeken: biomechanica, biochemie en cadans. Hierdoor worden functionele patronen eigen gemaakt, zodat ademhalen automatisch wel goed gebeurd.